انواع کفش ایمنی+ کاربرد، مزایا و معایب هرکدام

بسیاری از کارگران یا کارفرمایان بر این باورند که ایمنی کار صرفا محدود به یک کلاه ایمنی یا ایجاد حفاظ­‌های جلوگیری از سقوط یا موارد از این قبیل می­‌باشد اما اینطور نیست. بسیاری از حوادث قابلیت زدن ضربه به ناحیه سر افراد را ندارند ولی می‌­توانند به راحتی آسیب جدی به پای افراد بزنند و برای همیشه آنان را از کار بیکار کنند. بنابراین، بسیار مهم است که امنیت دست­‌ها به وسیله دستکش ایمنی و امنیت پاها به وسیله کفش ایمنی تامین شود. چنین وسایلی با وجود قیمت تقریبا ارزان خود، اهمیت بسیار بالایی دارند. تا آنجا که یک جفت کفش ایمنی می‌­تواند از نقص عضو یک کارگر جلوگیری نماید.

در این مقاله قصد داریم یکی از مهم­ترین ابزار لازم برای انجام کار یعنی کفش ایمنی را مورد بررسی قرار دهیم. این کفش‌­ها دارای کاربردهای متفاوت و انواع مختلفی هستند و از همین رو، با استانداردها و متریال­‌های گوناگونی در بازار وجود دارند. پس اگر می‌­خواهید کفش ایمنی متناسب با شغل خود را بشناسید، تا انتهای این نوشته همراه ما باشید.

کفش ایمنی چیست؟

کفش ایمنی کار نوعی کفش مخصوص است که می‌­تواند جلوی آسیب رسیدن به پا را بگیرد. مشاغل مختلف، در معرض خطرات مختلفی هستند و به همین دلیل، هر شغل به نوع خاصی از کفش­‌های ایمنی نیاز دارد. این کفش­‌ها اگر چه ممکن است ظاهر دلچسبی نداشته باشند اما وظیفه آنها چیزی ورای ظاهر شیک است؛ یعنی حفظ سلامت جانی افراد.

کاربرد انواع کفش ایمنی

انواع مختلفی از کفش­‌های ایمنی وجود دارند که در شرایط کاری مختلف، خواص بسیار مفیدی برای مشاغل دارند. در این قسمت، قصد داریم کاربردهای مختلف کفش­‌های ایمنی برای مشاغل مختلف را بررسی کنیم:

کفش­های ایمنی ضدحرارت (نسوز)

 این کفش‌­ها در برابر حرارت مقاومت بسیار بالایی دارند و از پا در برابر سوختگی محافظت می‌­کنند. انواع مختلف کفش نسوز می­‌توانند در برابر حداکثر دمای 300 یا 150 درجه مقاومت داشته باشند. مشاغلی مانند ریخته‌­گری، ایزوگام‌­کاری، کارخانجات ذوب فلز و هر شغلی که با دماهای بالا سر و کار دارد، نیازمند استفاده از کفش ضدحرارت یا نسوز هستند.

کفش ایمنی عایق الکتریسیته

کفش ایمنی عایق الکتریسیته این قابلیت را دارد که حتی در برابر جریان­‌های بالا نیز مقاومت کند و الکتریسیته را از خود عبور ندهد. کفش‌­های عایق الکتریکی برای مشاغلی نظیر برق­کارها، مکانیک­‌های خودرو و… بسیار مناسب هستند.

کفش ایمنی ضد مواد شیمیایی

این نوع کفش در برابر اسیدها، قلیاها (بازها) و مواد شیمیایی سمی مقاومت بسیار بالایی دارد. چنین کفش­‌هایی برای مشاغل آزمایشگاهی، کارگاه­‌های تولید مواد شوینده و سایر مشاغل مرتبط با مواد شیمیایی بسیار ضروری هستند.

کفش ایمنی ضدضربه

بعضی از انواع کفش ایمنی قابلیت مقاومت در برابر ضربه و تنش را دارند. کفش‌­های ضدضربه برای مشاغل مهندسی، حفاری، ساختمان‌­سازی و مشاغلی از این قبیل کاربردی است.

کفش ایمنی ضدلغزش

کفش­های ایمنی ضدلغزش به یک لایه لاستیک عاج­دار مجهز هستند که مانع سرخوردن و لغزش کفش روی سطوح می‌­شود. چنین کفش‌­هایی برای افراد شاغلی که در ارتفاع فعالیت می‌­کنند بسیار مناسب است.

کفش ایمنی ضدآب

کفش­های ضد آب با دوخت بدون درز و طراحی از مناسب، اجازه رسیدن آب به کفش شما را نمی‌­دهند. چنین کفش­‌هایی برای کشاورزان و سایر مشاغل مرتبط با رطوبت بالا گزینه خوبی خواهد بود.

کفش ایمنی طبی

برخی کفش‌­ها با طراحی ارگونومیک و سازگار با بدن انسان، برای افرادی که بیماری­‌های ستون فقرات یا درد پا دارند ساخته می‌­شود. این کفش­‌ها از متریال‌­‌های مختلفی تولید می­گردد و دامنه کاربرد وسیعی دارد.

البته موارد گفته شده، طیف کاربردهای کفش‌­های ایمنی را بیان می‌­کند. مشاغل مختلف بسته به نیاز خود می­توانند کفش‌­هایی را بیابند که دارای دو یا چند ویژگی از موارد فوق باشد. به عنوان مثال، بهترین کفش برای جوشکاری هم خاصیت ضد ضربه دارد و هم خاصیت ضد حرارت تا در صورت سقوط یک جسم سنگین داغ، هیچ نوع آسیبی به پا وارد نشود.

زیره کفش ایمنی

شاید مهم­ترین بخش یک کفش ایمنی همان کف یا زیره آن باشد. این بخش از کفش، بیشترین تماس را با زمین و محیط اطراف دارد. به علاوه، جنس آن در احساس راحتی حین استفاده از کفش بسیار تاثیرگذار است. انواع کفش ایمنی کار هم متریال­‌های مختلفی برای تولید بیشترین کاربرد ممکن دارند. در صورت تمایل می‌توانید مقاله زیره کفش ایمنی چیست را مطالعه کنید. مهم­ترین موادی که به عنوان زیره کفش ایمنی استفاده می­شوند عبارت­‌اند از:

• پلی‌­اورتان یا PU: یک زیره سبک با خاصیت ضدلغزش بالا و مقاومت حرارتی چشمگیر. پلی­‌اورتان یکی از مواد اولیه محبوب کفش­‌های ایمنی است.
• لاستیک: خاصیت ضدلغزش این ماده منجر به نقش پررنگ آن در تولید کفش ایمنی شده است.
• اتیلن وینیل استات یا EVA: انعطاف و مقاومت در برابر ضربه را می­توان مهم­ترین نقاط قوت این ماده دانست.
• پلی­‌اورتان ترموپلاستیک یا TPU: یکی از جدیدترین و بهترین مواد اولیه در تولید کفش ایمنی کار است که در کنار وزن کم، انعطاف، دوام و مقاومت حرارتی فوق‌­العاده‌­ای دارد.
• چرم: از زمان قدیم چرم یکی از مهم­ترین متریال­‌ها در طراحی کفش بوده است. چرم مقاومت حرارتی و دوام فوق­‌العاده‌­ای دارد و می­‌تواند ماده اولیه خوبی برای ساخت کفش ایمنی باشد.
• پی­وی­سی: نوعی پلیمر پلاستیکی ارزان که در تولید انواع کفش کاربردهای فراوانی دارد.
• کامپوزیت: موادی از جنس فایبرگلس یا کولار در طراحی کفش ایمنی بسیار کاربردی هستند. مهم­ترین خواص این مواد را می­توان سبکی و مقاومت حرارتی و الکتریکی دانست.

نشانه های روی کفش ایمنی

کفش­‌های ایمنی بر اساس کاربرد و خواص خود، با نشانه­‌ها و علائمی مشخص می­‌شوند. این نشانه­‌ها شامل استانداردها و تاییدیه‌هایی است که کفش به آنها دست یافته است. هم­چنین جنس کفش نیز گاهی به صورت اختصاری روی کفش نوشته شده است.

اگرچه مجموعه علائم مربوط به لوازم ایمنی بسیار زیاد است اما در جدول زیر، برخی از مهم­ترین علائم کفش ایمنی و مفهوم آنها را نشان می‌­دهد:

مزایای استفاده از کفش ایمنی

• ایمنی: همانطور که واضح است، رسالت کفش ایمنی فراهم کردن ایمنی برای کاربر آن است.
• سبکی و طراحی طبی: اغلب کفش­‌های معمولی دارای وزن بالایی هستند و خاصیت ارگونومیک ندارند. این در حالیست که کفش‌­های ایمنی طراحی و وزن مناسبی دارند.
• بهبود کارایی: هنگامی که کارگر از ایمنی اعضای بدن خود اطمینان داشته باشد، با کیفیت و آرامش بیشتری کار خواهد کرد.

جمع ­بندی

در این مقاله در مورد کفش‌­های ایمنی، انواع و کاربردهای آن صحبت کردیم که یکی از مهم‌­ترین ابزار برای کارهای فیزیکی در شرایط غیرمعمول هستند. به یاد داشته باشید که استفاده از کفش ایمنی می‌­تواند کیفیت و اطمینان شما را افزایش دهد و تضمین کند شما بابت کار کردن آسیب شدیدی نخواهید دید. بنابراین استفاده از کفش ایمنی کار برای تمام افراد یک عمل بسیار منطقی و عقلانی خواهد بود.