ساختمان سازی یکی از مشاغل مخاطره‌آمیز در دنیاست. کار در ارتفاع، کار با اشیا تیز و برنده، کار با مواد شیمیایی مضر برای پوست و کار با وزنه‌های سنگین، خطراتی هستند که همه و همه در فرآیند ساخت یک بنا وجود دارند. در صورتی که به روش‌های مختلف، امنیت کارگران و استادکاران تامین نشود، ممکن است مکررا حوادث تلخ و سهمگینی را برای این افراد مشاهده کنیم.
امنیت مهمترین بخش هر شغلی است. جمله معروف «اول ایمنی، بعد کار» نشان میدهد که اهمیت بحث ایمنی آنچنان بالاست که میتوان شرط لازم برای انجام کار باشد. فرقی ندارد چه شغلی را در نظر بگیرید؛ از کار در یک تراشکاری گرفته تا رانندگی موتور سیکلت، همه از مشاغلی هستند که با خطرات زیادی دست و پنجه نرم میکنند. به همین دلیل، استفاده از وسایل تامین امنیت در همه شغل‌ها نشانگر تصمیمی عاقلانه خواهد بود.
در این مقاله، قصد داریم در مورد لوازم ایمنی ساختمان صحبت کنیم که یکی از مهمترین موارد برای ساختمان سازی به شمار میرود. آشنایی با انواع این وسایل و کاربرد آنها نیز در همین مقاله بیان میشود. اگر به دنبال آگاهی از لوازم تامین امنیت در ساخت ساختمان هستید، می‌توانید از این مقاله استفاده نمایید.
دلایل استفاده از لوازم ایمنی ساختمانی
یکی از روش‌های تامین امنیت کارگران و استادکاران، استفاده از لوازم ایمنی ساختمانی است. این وسایل با کاهش خطرات محیط کار، نقش بسیار موثری در فرآیند ساخت بنا دارند تا جایی که داشتن بسیاری از لوازم ایمنی ساختمان، بخشی از مقررات ملی ساختمان می‌باشد. استفاده از وسایل ایمنی علاوه بر جلوگیری از وارد آمدن صدمات جبران ناپذیر، میتواند انگیزه نیروی کار برای انجام بهتر و سریعتر کار را نیز بیشتر کند. کارگری که از یک دستکش ایمنی در فرآیند جوشکاری استفاده میکند، خیالش از بابت نسوختن دستانش آسوده است و از همین رو، با آرامش خاطر بیشتری کار میکند و نتیجه بهتری را نیز رقم خواهد زد. به همین دلیل است که گفته میشود هزینه برای ایمنی در کار، بسیار فراتر از بار مالیاش سودآوری خواهد داشت.
انواع لوازم ایمنی ساختمانی
لوازم ایمنی در ساختمان انواع مختلفی دارند. بعضی از آنها صرفا در حین اجرای پروژه در مکان احداث استفاده میشوند و بعضی دیگر، حتی در کارگاه‌های تولید قطعات پیش‌ساخته نیز کاربرد دارد. لوازم ایمنی کارگاه ساختمانی، مسئل‌های است که کمتر به آن توجه میشود زیرا این تصور وجود دارد که محیط کارگاه کاملا ایمن بوده و احتمال رخ دادن حادثه در آن اندک است. در ادامه، به بررسی مهمترین ابزارآلات ایمنی در ساختمان میپردازیم.
کلاه ایمنی
مهمترین بخش بدن انسان، سر است. آسیب‌دیدگی سر، بیشترین خطر را برای سلامتی افراد دارد. ایمنی سر به هیچ وجه جای تردید ندارد زیرا ضربه خوردن سر، بیشترین احتمال آسیب جانی به کارگر را ایجاد میکند.
کلاه ایمنی در دو نوع 1 و 2 تولید میشوند. نوع 1 صرفا از بخش فوقانی و پیشانی سر محافظت میکند اما نوع 2 علاوه بر بخش فوقانی و پیشانی، از جناحین سر نیز محافظت به عمل می‌آورد. کلاه‌های ایمنی از جنس پلی‌کربنات، پلاستیک یا فایبرگلاس تولید میشوند که هر یک از متریال‌های گفته شده، میتوانند قابلیت‌های خاصی به کلاه اضافه کنند.
ماسک ایمنی
محیط ساختمان در حال ساخت علاوه بر حجم زیادی از خاک، سیمان، گچ و مصالح به شکل پودر، میتواند به گازهای سمی نیز آلوده باشد. برای حفاظت از ریه‌ها و جلوگیری از ایجاد بیماریهای تنفسی، توصیه میشود در زمان وجود گرد و خاک بالا حین ساخت بنا، از ماسک ایمنی استفاده شود تا تنفس کارگر دچار اختلال نشود. ماسک ایمنی هوای محیط را به کمک فیلترهای مخصوص تصفیه میکند و هوای تمیز را در اختیار استفاده کننده از ماسک قرار میدهد. بعضی از ماسک‌های ایمنی دارای فیلترهای قابل تعویض هستند در حالی که فیلتر بعضی از ماسک‌ها به آسانی قابل تعویض نیست.
کفش ایمنی
از پا به عنوان قلب دوم یاد میشود. این نشان از اهمیت بالای محافظت از پا دارد. کفش ایمنی وظیفه دارد از پا در برابر خطرات مختلف محیط کار حفاظت کند. انواع کفش ایمنی هر کدام ویژگی خاصی دارند و در یک محیط خاص به کار برده میشوند. کفش ایمنی ضد ضربه و ضد حرارت را میتوانیم مورد استفاده‌ترین کفش‌های کار در ساختمان بدانیم.
دستکش ایمنی
انجام امور ساختمانی بدون دست هم ممکن است؟ قطعا خیر! نیروی کار برای امرار معاش به دستانش نیاز دارد و به همین دلیل، امنیت دستها اولویت بالایی دارند. دستکش‌های ایمنی مسئولیت حفظ سلامت دست افراد را بر عهده دارند. مشابه کفش کار، دستکش ایمنی نیز با توجه به کاربرد مدنظر خریدار آن، انواع مختلفی دارند.
عینک ایمنی
در حین انجام عملیات ساختمان سازی، اشیا و مصالح مختلفی به دلیل ضربه از جای خود به اطراف پرتاب میشوند. حضور در فضایی که تعداد زیادی اشیا ریز در آن در حال پرتاب شدن باشد برای چشمها بسیار خطرناک هستند. از همین رو، توصیه میشود از عینک ایمنی در حین انجام برخی کارها مانند استفاده از مته یا برش سنگ استفاده شود.
استفاده از انواع تجهیزات آتش نشانی
یکی از مهمترین نکات در ساخت هر نوع ساختمانی، تامین نکات ایمنی لازم برای اطفا حریق است. طبق مقررات ملی ساختمان، هر بنایی برای اخذ گواهی پایان کار خود ملزم است تاییدیه سازمان آتشنشانی را دریافت کند. این قانون به دلیل اهمیت بالای استفاده از تجهیزات آتشنشانی در منزل تدوین شده تا ایمنی ساکنین و سرمایه آنها در هنگام آتش‌سوزی افزایش یابد. مهمترین تجهیزات آتشنشانی مورد استفاده در ساختمان عبارت‌اند از:
جعبه آتش نشانی
جعبه آتش نشانی فضایی است که لوازم مورد نیاز برای اطفای حریق در آن گنجانده میشود. فایرباکس علاوه بر ایجاد فضایی ایمن برای کپسول آتش نشانی، دستکش های ایمنی و سایر موارد لازم، امکان دسترسی سریع آتشنشانان به انشعاب آب جهت اطفای حریق را نیز فراهم میکند. به این ترتیب جعبه آتش نشانی امکان اطفای آتش با ابعاد کم توسط ساکنین و اطفای آتش بزرگ توسط آتشنشانان را فراهم میکند.
نازل آتش نشانی
وسیله‌ای که برای پاشش آب روی آتش از آن استفاده میشود، نازل آتش نشانی نام دارد. این وسیله میتواند سرعت آب را تا حد زیادی افزایش داده و اثربخشی آن را افزایش میدهد. این وسیله در قسمت سر شیلنگ آتشنشانی قرار میگیرد. البته کاربرد نازل آتش نشانی محدود به پاشش آب نیست و مخلوط آب و کف نیز میتواند از آن خارج شود.
کپسول آتش نشانی
هرگاه صحبت از ایمنی در برابر حریق باشد، ناخودآگاه به یاد کپسول آتش نشانی می‌افتیم. این کپسول‌ها با مناسبترین مواد برای خاموش کردن آتش پر میشوند تا در مواقع ضروری، به سرعت روی آتش را بپوشانند و آن را خاموش کنند. کپسول‌های آتش نشانی انواع مختلفی دارند که هر کدام برای اطفای نوع خاصی از حریق مناسب‌اند.
نتیجه گیری
ایمنی نیروی کار ساختمان، یکی از مهمترین مسائل در ساختمان‌سازی است. عدم رعایت نکات ایمنی میتواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری به افراد یا حتی سازه وارد کند. یکی از نکات ایمنی در ساختمان‌سازی، استفاده از لوازم ایمنی ساختمانی است. چه در فضای کارگاهی و چه در فضای احداث پروژه، استفاده از لوازم ایمنی منجر به حکم‌فرما شدن آرامش بر محیط کار شما خواهد شد. دستکش، کلاه، کفش و عینک ایمنی از مهمترین وسایل در این حوزه به حساب می‌آیند.
به علاوه، لازم است در فرآیند ساخت بنا، شبکه اطفای حریق و ایمنی آتش نیز در ساختمان اجرا شود. از مهمترین بخشهای این شبکه میتوانیم به جعبه آتش نشانی، نازل آتش نشانی و کپسول اطفای حریق اشاره کنیم که در شرایط آتش سوزی، به کمک این وسایل میتوان ایمنی افراد و ساختمان را تامین نمود. به یاد داشته باشید که رعایت نکات ایمنی، هزینه‌ای اندک برای حفظ جانهای بسیار باارزش است. بنابراین، هیچ بحث اقتصادی در این مورد قابل قبول نیست.
